Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu zorganizowało w dniu 13.06.2024 r. wydarzenie wokół wystawy „Jan Paweł II Człowiek i Kultura”, w którym wzięło udział około 200 osób, w tym młodzież szkół podstawowych z Oświęcimia, Brzezinki, Libiąża, Chrzanowa oraz podopieczni Warsztatów Terapii Zajęciowej „Anioły na Górce” ze Spytkowic.

Dyrektor Centrum Dialogu i Modlitwy, ksiądz Dariusz Chrostowski powitał serdecznie wszystkich zebranych, dziękując za przybycie i udział w konkursie plastycznym „Człowiek i Kultura”. Wyjaśnił, że za zamysłem organizacji konkursu, jak i bieżącego wydarzenia stała nie tylko prezentowana wystawa, ale również wspomnienie pierwszej pielgrzymki Papieża Polaka do Ojczyzny, która miała miejsce w czerwcu 1979 roku. Wówczas Jan Paweł II odwiedził były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz- Birkenau. Na tej naznaczonej ludzkim cierpieniem ziemi mówił o wadze i wartości budowania w Oświęcimiu miejsc pojednania i pokoju. Ksiądz Chrostowski podkreślił to słowami: „Bardzo dużą inspiracją dla Naszego Domu jest osoba Świętego Jana Pawła II Papieża, który jeszcze jako metropolita był odpowiedzialny za to miejsce jakim duchowo jest Oświęcim. Był także człowiekiem, który osobiście zaangażował się w budowę Centrum Dialogu i Modlitwy – miejsca spotkań i dialogu, które jest na tej ziemi bardzo potrzebne”.

Ksiądz Dyrektor mówił także o tym, że w naszym Domu staramy się kultywować spuściznę Papieża Polaka. Oświęcim jest naznaczony bardzo trudną i bolesną historią – to tutaj niszczone było człowieczeństwo. Dlatego misją Centrum jest pokazanie tego człowieczeństwa od innej strony. Nasze drzwi są otwarte dla każdego, niezależnie od przynależności religijnej czy rasowej. Chcemy uczyć innych jak być otwartym na drugiego człowieka, jak traktować innych z szacunkiem, jak być człowiekiem pojednania i pokoju.

Następnie, Wicedyrektor Centrum Dialogu, Pani Elżbieta Wronka, przybliżyła wszystkim zebranym sylwetkę ks. dra Pawła Gałuszki, który został zaproszony do wygłoszenia wykładu. Ksiądz Doktor jest absolwentem Papieskiego Instytutu Jana Pawła II dla Studiów nad Małżeństwem i Rodziną przy Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie i za osiągnięcia w dziedzinie „Propagowanie Nauczania Świętego Jana Pawła II” był nominowany do nagrody „TOTUS TUUS 2018”. Jest pracownikiem Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W swojej pracy badawczej bazuje na personalistycznym ujęciu kard. Karola Wojtyły / Jana Pawła II. Jest członkiem Stowarzyszenia Teologów Moralistów w Polsce oraz z nadania Prezesa Rady Ministrów członkiem Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.

Rozpoczynając swojego wystąpienie ks. dr Paweł Gałuszka zaznaczył, że będzie starał się przedstawić swoje indywidualne spojrzenia na kulturę w kontekście prezentowanej wystawy.

Swoją wypowiedź zbudował wokół obrazu Vincenta Van Gogha, pod tytułem „Pierwsze kroki”. To właśnie w oparciu o to, tak zdawałoby się proste i rustykalne dzieło, Ksiądz Gałuszka mówił o różnych wymiarach i obszarach kultury.

Odnosząc się do obrazu Van Gogha – zwrócił uwagę na kulturę agralną, czyli kultywowanie i uprawianie roli, jako jednego z aspektów działalności człowieka. Stwierdził, żeby drzewa wydały owoce, muszą wykonać pewną pracę, współpracować z naturą. „W kontekście filozofii natury mówimy o prawie naturalnym. Prawie, które rządzi całym Wszechświatem. Prawie, które jest odbiciem zamysłu Stwórcy. Tutaj ta kultura pokazuje nam wysiłek czegoś, co człowieka poprzedza”, tłumaczył ks. dr Gałuszka.

Drugą płaszczyzną realizacji kultury w życiu człowieka, na którą wskazał nasz prelegent jest rodzina. To przez rodzinę po raz pierwszy spotykamy się z kulturą. Każdy z nas ma do wypełnienia pewną pracę, jesteśmy stworzeni do realizacji swojego powołania. Wymaga to od nas podjęcia pewnego wysiłku. „Ten wysiłek, by mógł być twórczy, musi zasadzić się na tym, co nas bezpośrednio poprzedza. Człowiek wpisuje się w świat, który jest mu dany”.

Duchowny mówił o tym jaką rolę we współtworzeniu kultury pełni rodzina – kobieta, mężczyzna i ich dzieci. Na kulturę, jako obszar dany nam przez Boga do zagospodarowania odpowiadamy swoją kulturą, wypełniając swoje powołanie do współtworzenia kultury.

Na obrazie Van Gogha widzimy harmonię i ład. Jak mówił ks. dr Gałuszka: „harmonia jest związana z tym, że człowiek w czymś, co go poprzedza szuka odpowiedniego miejsca dla realizacji siebie”. Nasz prelegent zauważył również, że dzisiaj mierzymy się
z konsekwencjami kultury masowej, zwanej często anty-kulturą, ponieważ „przyczynia się ona do destrukcji czegoś, co w zamyśle kogoś Większego, można powiedzieć Stwórcy, miało być harmonijne, miało być twórcze”.

Kultura jest dla nas pewnym zaproszeniem byśmy odkryli swoje pochodzenie. W nauczaniu Świętego Jana Pawła II najmocniej wybrzmiewają dwa zagadnienia życia człowieka: stworzenie i odkupienie. Każdy człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boga. Już w momencie stworzenia każdy z nas odkrywa swoje powołanie, właściwy kierunek życia, który mamy realizować by dostąpić Zbawienia. Jak tłumaczył ks. dr Gałuszka: „człowiek staje się właśnie tym, kim powinien być poprzez szczególny stosunek pracy z tym, co stanowi kulturę”. Na kulturę składa się wszystko, co nas poprzedza, ale również wszystko, co na tym świecie po sobie pozostawimy.

Patrząc na ludzkie osiągnięcia nie można negować postępu cywilizacyjnego. Trzeba być jednak uważnym na to, by ludzka pycha nie prowadziła do tego, że Bóg staje się w naszym życiu niepotrzebnym balastem. Ksiądz dr Gałuszka jako przykład tego, do czego prowadzi ludzka pycha, wskazał Auschwitz, gdzie w czasie II Wojny Światowej niemieccy naziści podjęli próbę podporządkowania świata własnej ideologii. Takich zapędów należy się wystrzegać.

Każdy człowiek ma w życiu wolność wyboru. Kluczowym pytaniem, które musimy sobie zadać jest po jakiej stronie chcę się opowiedzieć, co chce przez swoje życie zrealizować? Co zrobię by moje życie miało wartość. Cokolwiek wybierzemy, zawsze będziemy częścią kultury i współtwórcami otaczającej nas rzeczywistości.

Prelegent zakończył wykład słowami: „ Z tym przesłaniem chcę Was zostawić: traktujcie Kulturę jako przestrzeń, gdzie sami będziecie szukać wszystkiego co jest w Was piękne, twórcze, ale też jako przestrzeń kształtowania drugiego człowieka”.

Po wykładzie ks. dra Pawła Gałuszki nastąpiło rozdanie nagród laureatom konkursu „Człowiek i Kultura”. Zwyciężczyniami zostały uczennice klasy VII Szkoły Podstawowej nr 2 w Libiążu: Emilia Zając  – I m. Rozalia Ławczys II m. Julia Rybak III m. Jury przyznało również 6 wyróżnień.

Kolejnym punktem programu była oficjalna prezentacja wystawy „Jan Paweł II: Człowiek i Kultura”, przygotowanej przez Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach. Wicedyrektor naszego Centrum, Elżbieta Wronka, przybliżyła historię powstania wystawy i jej ideę. Następnie, zachęciła uczestników do zwiedzenia ekspozycji i wybrania fragmentów, które opisują czym jest kultura, jakie ma wymiary, gdzie szukać jej źródeł.

W kolejnej części wydarzenia, na zgromadzonych gości czekało wiele atrakcji, takich jak konkursy związane z prezentowaną wystawą, zabawy integracyjne w ogrodzie naszego domu oraz poczęstunek. Całość dopełniły występy dwóch zespołów muzycznych: Młodzieżowej Orkiestry Salezjańskiej z Oświęcimia, pod batutą pana Romana Marczyńskiego, oraz grupy „Młode Uwielbienie”, kierowanej przez panią Sylwię Kościuszko, organistkę SJP2, pełniącą również funkcję dyrygentki. 

Odnosząc się do słów: „Człowiek żyje prawdziwie ludzkim życiem dzięki kulturze”, wypowiedzianych przez naszego Wielkiego Rodaka w siedzibie UNESCO w Paryżu 2002 roku, dziękujemy wszystkim za udział i zaangażowanie, gratulujemy laureatom i zapraszamy na kolejne wydarzenia do Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu.