11 sierpnia, 2024 - 16 sierpnia, 2024
W dniach 11-16 sierpnia 2024 r. w Centrum Dialogu i Modlitwy odbywały się 15 europejskie warsztaty zatytułowane: „Jak radzić sobie z przeszłością Auschwitz naznaczoną przemocą”. Organizatorem tego wydarzenia była Fundacja Maksymiliana Kolbego z Niemiec przy wsparciu Episkopatów z Polski i Niemiec. W tym roku w projekcie wzięło udział 30 uczestników rekrutujących się z 10 krajów europejskich: Estonii, Niemiec, Włoch, Filipin, Irlandii, Łotwy, Litwy, Mołdawii, Polski oraz Ukrainy. W warsztacie wzięli udział przedstawiciele różnych środowisk, m.in. nauczyciele uniwersyteccy, lokalni działacze polityczni, pracownicy instytucji zajmujących się zbrodniami komunistycznymi, czy osoby działające na rzecz tolerancji i pojednania.
Warsztaty w Centrum Dialogu i Modlitwy odbywają się cyklicznie, co roku. Właśnie tutaj „u progu Auschwitz”, gdyż jest on najbardziej rozpoznawalnym symbolem, a zarazem rzeczywistością, która była i która mówi o ranach zbrodni, ale i o leczeniu, pojednaniu i pracy na rzecz pokoju.
Celem tegoż przedsięwzięcia było zaproszenie uczestników do wspólnej wizualizacji doświadczeń związanych z Auschwitz, do refleksji nad różnymi perspektywami i kontekstami tych doświadczeń oraz ich interpretacji wniesionych przez uczestników. Istotne było, aby uwidocznić te różnice i uczynić je zrozumiałymi dla siebie nawzajem, aby można było przezwyciężyć negatywny wpływ historii przemocy.
Oprócz wspólnych wysiłków edukacyjnych uczestników, projekt ma na celu zobrazowanie konkretnego świadectwa wysiłków Kościoła na rzecz takiego traktowania historii przemocy, które ma doprowadzić do pojednania, solidarności z ocalałymi oraz do nabrania szacunku do cierpień ofiar.
To co zawsze łączy zaproszonych gości, to pytanie o realizowane drogi pojednania tam, gdzie żyją, czasem również w miejscach naznaczonych przemocą. Poprzez wsłuchiwanie się w doświadczenia innych, czerpią od siebie nawzajem, ubogacając się różnorodnością językową, kulturową i religijną.
Fundacja Maksymiliana Kolbego chce poprzez te spotkania stworzyć sieć ludzi – liderów chrześcijańskich, w różnych krajach Europy, którzy będą w przyszłości współpracować w dziele pojednania.
W swoim programie grupa z Fundacji Maksymiliana Kolbego poza studyjnym zwiedzaniem Muzeum Auschwitz – Birkenau oraz Muzeum w Harmężach, miała zaplanowane również spotkanie z ocalałymi z Auschwitz, byłymi więźniami, Panią Zdzisławą Włodarczyk oraz Panem Grzegorzem Tomaszewskim.
Jednym z ważniejszych elementów programu grupy był wykład emerytowanego już arcybiskupa Prof. Dr Ludwiga Schicka z Bamberg, który od samego początku, co roku towarzyszy warsztatom w Oswięcimiu. Jego wykład dotyczył roli kościoła w rozwiązywaniu problemów przeszłości obciążonej przemocą. Głównym tematem jego wystąpienia było pojednanie. Zadał on sobie pytanie „Na co należy zwrócić szczególną uwagę w przypadku pojednania” oraz wyszczególnił 5 zasad którymi powinniśmy się kierować: dokładna analiza faktów dotyczących zbrodni i przemocy, zbrodnie powinny zostać upublicznione, sprawcy oraz obserwatorzy powinni odczuwać skruchę a ich potomkowie mają obowiązek potępiać ich za dokonane czyny, zbrodniarze oraz ich dzieci powinni błagać o przebaczenie a w przypadku jeśli jest to jakkolwiek możliwe muszą zadośćuczynić wyrządzone krzywdy.
W swoim przemówieniu arcybiskup Schick przytoczył kontekst historyczny faszyzmu, antysemityzmu oraz antyjudaizmu, które były ważnym odniesieniem do tematyki wykładu. Aby wyswobodzić się spod traumy oraz osiągnąć wolność a także swobodę nowego życia- ofiary Holokaustu muszą pojednać się ze swoimi oprawcami gdyż to pomoże im uwolnić się od przeszłości. Wyzwolenie się od przeszłości jest trudne, ale jeśli się powiedzie, ci, którym udało się wyzwolić, mogą walczyć o równe i sprawiedliwe społeczeństwo, wolne od przemocy i ucisku. Ci jednak, którym się nie powiedzie, zostaną zawładnięci przez demony swojej przeszłości i będą niezdolni do życia w społeczeństwie.
(Całość wykładu po niemiecku można znaleźć tutaj)
Nasi goście brali również udział w mszy świętej zorganizowanej z okazji uczczenia 83 rocznicy śmierci świętego Maksymiliana Marii Kolbego.
Ważnym elementem warsztatów była prezentacja narodowych perspektyw – jak w danym państwie postrzegana jest II wojna światowa i Auschwitz.
Odbywa się to w dwóch blokach: pierwszy to perspektywa polska, niemiecka i ukraińska. Drugi , zależy od uczestników – w tym roku były to bułgarska, litewska, irlandzka oraz Bośni i Hercegowiny.
Na zakończenie, po tygodniu rozmów uczestnicy wzięli udział w Drodze Krzyżowej w Birkenau.
