Ks. Manfred Deselaers z Oświęcimia otrzymał Krzyż Zasługi RFN

Ks. Manfred Deselaers, niemiecki ksiądz z diecezji Aachen (Akwizgran), pracujący od 11 lat w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, otrzymał dziś, 29 sierpnia 2008 r. Krzyż Zasługi I Klasy Republiki Federalnej Niemiec. Odznaczenie za wieloletnią pracę na rzecz dialogu chrześcijańsko – żydowskiego i pojednania polsko – niemieckiego przyznał kapłanowi prezydent Niemiec Horst Köhler. Wręczył je Konsul Generalny RFN w Krakowie, dr Thomas Gläser.
Uroczystość zgromadziła ok. 80 osób. Obecny był m.in. emerytowany metropolita krakowski kard. Franciszek Macharski, dyrektor Muzeum Auschwitz – Birkenau dr Piotr M. A. Cywiński, władze miasta Oświęcim oraz wielu przyjaciół ks. Deselaersa, w tym byłych więźniów obozu Auschwitz.

Laudację wygłosił Johannes Schnettler, wiceprzewodniczący międzynarodowego ruchu na rzecz pokoju „Pax Christi”. Przypomniał, że ks. Deselares już w 2005 r. otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP, najwyższe odznaczenie państwa polskiego dla obcokrajowców. Podkreślił, że Krzyż Zasługi I klasy jest z kolei najwyższym odznaczeniem jakie państwo niemieckie nadaje swoim obywatelom. Zaznaczył, że jest ono również zobowiązaniem – by nie ustawać w ciągłych wysiłkach na rzecz wzajemnego zrozumienia, umacniania mostów pomiędzy Polakami i Niemcami i przypominania o zbrodni przeciwko ludzkości – Holokauście.

Nakreślając duchownego, mówca podkreślił jego niemiecką i katolicką tożsamość, której jest wierny. „Jesteś w Oświęcimiu jako Niemiec, jako katolik, jako Manfred Deselares. Udaje ci się iść drogą pojednania. Ci, którzy przeżyli obóz podali ci rękę na zgodę. Chwyciłeś ją i umocniłeś ludzi w ich godności, godności, którą Niemcy rozdeptali w błocie Auschwitz” – powiedział.

Na zakończenie zaznaczył, że Auschwitz, Oświęcim, stać się musi szkołą pokoju, „miejscem nauki dla Shalom, w jego najgłębszym znaczeniu”.

Ks. Manfred Deselaers podziękował wszystkim, z którymi współpracował przez 18 lat swojego pobytu w Polsce i 11 lat zaangażowania w Centrum Dialogu i Modlitwy. Zaznaczył, że dotarł tam poprzez spotkania – najpierw z byłymi więźniami, potem z innymi Polakami. „Nic tak bardzo nie ma sensu jak miłość, miłość, która zwycięża nad Auschwitz” – powiedział.

Ks. Manfred Deselaers jest odpowiedzialny w Centrum za Dział Programowy. Dwa razy do roku odbywają się tutaj między innymi rekolekcje z cyklu „U progu Auschwitz”. Jedne z ostatnich próbowały odpowiedzieć na pytanie czy wspólnie z Żydami oczekujemy Mesjasza. Na rekolekcje katolickie przyjechał wtedy z wystąpieniem prof. Stanisław Krajewski, który przedstawił perspektywę żydowską zagadnienia. Od kilku lat na przełomie roku odbywają się w Oświęcimiu dni skupienia na temat pokoju na świecie. Inspiracją dla tych spotkań jest list Papieża z okazji Dnia Pokoju. We wrześniu br. w Centrum Dialogu i Modlitwy odbędzie się seminarium Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych, którzy podejmą zagadnienia perspektywy polskiej, żydowskiej i niemieckiej teologii po Auschwitz. Prelegenci przyjadą z Izraela oraz z Niemiec.

Ks. Manfred Deselaers uważa, że żadna poważna refleksja nad rolą chrześcijaństwa w Europie nie może przejść obojętnie obok „Auschwitz”. W swojej pracy doktorskiej „Bóg a Zło w świetle biografii i wypowiedzi Rudolfa Hössa, komendanta Auschwitz” napisał, że tematu „Auschwitz” nie można należycie pojąć, jeśli nie ugodzi on człowieka w samo centrum jego duszy. Dla ks. Deselaersa to miejsce stało się również doświadczeniem religijnym. „Czasami ta moja praca dużo kosztuje, ale ja tego nie odczuwam jako ofiarę, bo w zamian jeszcze więcej otrzymuję. Jest to w pewnym sensie droga miłości, najpiękniejsza ze wszystkich możliwych dróg” – podkreśla ks. Deselaers, który od kilkunastu lat pokazuje, że w Auschwitz Zło nie ma ostatniego słowa. Centrum Dialogu i Modlitwy rozbrzmiewa międzynarodowymi głosami ludzi, którzy przyjeżdżają tutaj czasami by zrozumieć bezmiar zła, które wydarzyło się ponad 60 lat temu. „Auschwitz nie miało sensu, ale ma sens budowanie pokoju i miłości w tym miejscu” – mówi niemiecki kapłan.

Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu powstało w 1992 r. Jest to instytucja katolicka, założona przez kard. Franciszka Macharskiego w porozumieniu z biskupami całej Europy i przedstawicielami organizacji żydowskich. Intencją Centrum założonego w pobliżu byłego obozu Auschwitz jest stworzenie miejsca refleksji, edukacji, wymiany myśli i modlitwy dla wszystkich poruszonych tym, co tu się stało. Centrum ma być formą uczczenia pamięci ofiar i ma przyczyniać się do budowania w świecie wzajemnego szacunku, pojednania i pokoju.

Benedykt XVI będąc w 2005 r. w Auschwitz – Birkenau po wizycie w Centrum Dialogu i Modlitwy powiedział: „Bogu niech będą dzięki, że oczyszczanie pamięci, do którego wzywa nas to miejsce rodzi tu także wiele inicjatyw, które mają na celu przeciwdziałanie się złu i przyczynianie się do budowania dobra”.

Ks. dr Manfred Deselaers urodził się 19 maja 1955 r. w Düsseldorfie w Niemczech. Jest katolickim księdzem z diecezji Aachen (Akwizgran). Po maturze w 1974 r. w Viersen i semestrze studiów prawniczych w Bonn, w latach 1975-1976 przebywał w Izraelu jako wolontariusz z ramienia niemieckiej organizacji Akcja Znaku Pokuty/Służby na Rzecz Pokoju. W Izraelu po kursie językowym w kibucu Dovrat, większość swojej półtorarocznej służby spędził w Jerozolimie pracując w domu dla dzieci niepełnosprawnych.

Następnie studiował teologię w Tübingen (1976-1981) i w Chicago (1978-1979). W 1983 r. przyjął święcenia kapłańskie w katedrze Aachen, po czym był wikariuszem w Mönchengladbach, gdzie pracował również w zarządzie Towarzystwa Współpracy Chrześcijańsko-Żydowskiej.

W październiku 1989 r. dzięki wcześniejszemu wsparciu nieżyjącego już biskupa Klausa Hemmerle, rozpoczął w Polsce służbę na rzecz pojednania polsko–niemieckiego. Początkowo uczył się języka polskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Od 3 października 1990 r. mieszka w parafii Wniebowzięcia NMP w Oświęcimiu. W 1991 r. uzyskał tytuł licencjata na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, gdzie następnie obronił swoją pracę doktorską „Bóg a zło w świetle biografii i wypowiedzi Rudolfa Hössa komendanta Auschwitz”. W 1996 r. obronił doktorat.

W 1994 r. uzyskał tytuł przewodnika w Państwowym Muzeum Auschwitz – Birkenau. W 1998 r. odbył kurs edukatora Holocaustu w Międzynarodowej Szkole Studiów nad Holocaustem w Yad Vashem w Jerozolimie. Od 1997 r. jest wykładowcą teologii fundamentalnej na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Od maja 2006 r. jest członkiem Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a od 2007 r. wykłada w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu.

Na polecenie bp. Heinricha Mussinghoffa z Aachen i w porozumieniu z kard. Franciszkiem Macharskim z Krakowa poświęca się obecnie pracy na rzecz pojednania polsko – niemieckiego i chrześcijańsko – żydowskiego w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. Od 2001 r. jest członkiem Zarządu Krakowskiej Fundacji Centrum Dialogu i Modlitwy oraz odpowiada za dział programowy. W 2008 r. został wiceprezesem Krakowskiej Fundacji Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu.

W 2000 r. Polska Rada Chrześcijan i Żydów uhonorowała go tytułem Człowieka Pojednania przyznawanego osobom, które szczególnie przyczyniły się do dialogu chrześcijańsko-żydowskiego w Polsce. 26 stycznia 2005 r. otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, w maju 2005 roku został laureatem nagrody im. Księdza Józefa Tischnera w kategorii inicjatyw duszpasterskich i społecznych współtworzących „polski kształt dialogu” Kościoła i świata, a w 2008 r Prezydent Niemiec Horst Köhler odznaczył go Krzyżem Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

Opublikował m.in. „Edith Stein – Die Botschaft vom Kreuz und Auschwitz“ (tł. Edyta Stein – przesłanie z krzyża a Auschwitz), „Dialog u progu Auschwitz” (tł.„Dialog an der Schwelle von Auschwitz“). W 2007 r. ukazała się książka jego współautorstwa „Bóg i Auschwitz” (tł. „Gott und Auschwitz”).

KAI mt, maj / Kraków