27 stycznia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej wyzwolili niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau, gdzie życie straciło ponad milion ludzi – głównie europejskich Żydów, ale także Polaków, Romów, sowieckich jeńców wojennych i przedstawicieli innych narodowości. W tym miejscu ludzkie życie zostało sprowadzone do numeru, a godność podeptana w imię nienawiści i ideologii. Auschwitz stało się symbolem niewyobrażalnego cierpienia, systematycznego zła i największej tragedii XX wieku. Od 2005 roku dzień ten jest również przeżywany jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o ofiarach Holokaustu.

Uroczystości upamiętniające wyzwolenie obozu Auschwitz-Birkenau były, jak co roku, czasem rozważań, modlitwy i wspólnej pamięci o ludziach, którzy stracili życie w wyniku zorganizowanych i systemowych działań hitlerowskich Niemiec.

W tegorocznych obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu u boku delegacji państwowych i instytucji wzięli udział również przedstawiciele Centrum Dialogu i Modlitwy.

Jednocześnie, Centrum Dialogu i Modlitwy stało się miejscem spotkań, odpoczynku i refleksji dla kilkudziesięciu Ocalałych, którzy przybyli do Oświęcimia z różnych stron świata, aby po raz kolejny zmierzyć się z pełną cierpienia przeszłością oraz upamiętnić pomordowanych członków swoich rodzin i towarzyszy.Z głębokim szacunkiem pochylamy się dzisiaj przed wami, będąc świadomi ciężarów historii, które nosicie. Wasza obecność przypomina nam o wartościach pokoju, przebaczenia, nadziei. Jesteście świadkami bolesnej prawdy, która uczy nas, jak cenić życie i bronić godności człowieka – tymi słowami dyrektor Centrum Dialogu i Modlitwy, ks. Dariusz Chrostowski, zwrócił się do Ocalałych.

Msza święta dla Ocalałych

Obchody rozpoczęły się w dniu 26 stycznia 2025 roku uroczystą mszą świętą w Centrum Dialogu i Modlitwy, w której liczny udział wzięli Ocalali, duchowni oraz przedstawiciele różnych narodowości. Mszy świętej przewodniczył i homilię wygłosił abp. Marek Jędraszewski.

Arcybiskup wyraził wobec Boga wdzięczność za wszystkich, którzy, jak wskazał, na przekór systemowi nienawiści i przemocy, jaki miał być wszechwładny w Auschwitz, pokazywali wielkość swojego człowieczeństwa, płacąc niekiedy własnym życiem za to świadectwo. Wezwał również do modlitwy za wszystkie ofiary obozu, ale także za katów i zbrodniarzy:

Mając świadomość tego, co się tu wydarzyło i co musi pozostać wielkim, nieustannie aktualnym wyrzutem dla świata, módlmy się o pokój między ludźmi, między narodami, między państwami. Bo przecież wszyscy jesteśmy dziećmi jednego Boga i za wszystkich nas oddał swoje życie i przelał swą krew nasz Pan, Jezus Chrystus.

Wizyta Prezydenta RP w Centrum Dialogu i Modlitwy i spotkanie z Ocalałymi

Podczas tegorocznych obchodów w Oświęcimiu, w dniu 27 stycznia, Centrum Dialogu i Modlitwy miało zaszczyt gościć parę prezydencką oraz przedstawicieli Kancelarii Prezydenta RP.

Tego dnia miało miejsce spotkanie Prezydenta RP Andrzeja Dudy z byłymi więźniami niemieckiego obozu.

Dyrektor Centrum Dialogu i Modlitwy, ks. Dariusz Chrostowski, wraz z wicedyrektor Elżbietą Wronką serdecznie powitali zarówno Prezydenta, jak i Ocalałych, podkreślając szczególne znaczenie tego wydarzenia. Prezydent, zwracając się do zgromadzonych, wyraził głęboki szacunek dla ich świadectw i niegasnącej determinacji w dzieleniu się swoimi trudnymi doświadczeniami.

W wydarzeniu uczestniczyli również Andrzej Kacorzyk, wicedyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, oraz Wojciech Kolarski – Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP.

Podczas spotkania Ocalali opowiadając o swoich przeżyciach związanych z pobytem w byłym niemieckim obozie, mówili nie tylko o cierpieniu, ale także o nadziei, która im towarzyszyła. Często podsumowaniem ich słów było pragnienie, by podobna tragedia nigdy więcej się nie powtórzyła.

Na zakończenie Prezydent podszedł do każdego z uczestników, uścisnął dłoń, zamienił kilka słów i zrobił wspólne zdjęcia. Gest ten był symbolem szacunku i wdzięczności wobec tych, którzy pamięć o Auschwitz niosą dla przyszłych pokoleń.

Spotkanie było nie tylko ważnym momentem dialogu i refleksji, ale również wzruszającym świadectwem, że pamięć o przeszłości jest naszym wspólnym zobowiązaniem na przyszłość. Świadkowie nie kryli swojej wdzięczności za obecność Prezydenta.

Spotkanie Byłych Więźniów z dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau, dr. Piotrem Cywińskim, w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Wyjątkowość okrągłej rocznicy wyzwolenia została podkreślona przez dyrektora Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Piotra Cywińskiego, poprzez wręczenie Ocalałym pamiątkowych medali. Dyrektor Piotr Cywiński również spotkał się z Ocalałymi 27 stycznia w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Stoimy tu z ludźmi odpowiedzialnymi za dzisiejszy świat. Jak Wy, urodziłem się po wojnie… Jak Wy, nie pamiętam tamtych czasów…. Jak Wy, wsłuchiwałem się w opowieści Ocalałych…

(…)

Pamięć boli. Pamięć pomaga. Pamięć naprowadza. Pamięć ostrzega. Pamięć uświadamia. Pamięć zobowiązuje.

Kim jesteś bez pamięci? Nie masz historii. Nie masz doświadczenia ani punktów odniesień. Jeśli nie masz pamięci, to nawet nie wiesz, którą drogę wybrać. A jeśli naprawdę jej nie masz, to uwierz: Twoi wrogowie wymyślą Ci pamięć.

No i wy, Drodzy. Ocalali. Kochani. Przybyliście tu. Nasza pamięć jest tak bardzo owocem Waszych przeżyć. Owocem Waszego życia. Nie ma słów, Drodzy, jak za to Wam dziękować – mówił dr Piotr Cywiński podczas głównych obchodów 80. rocznicy wyzwolenia Auschwitz.

80. rocznica wyzwolenia Auschwitz stała się dla wszystkich momentem nie tylko do refleksji nad tragiczną przeszłością, ale także podkreśliła nieodzowność pamięci historii. Uroczystości, które miały miejsce w naszym Centrum, stworzyły przestrzeń do dyskusji o wymiarze historycznym, moralnym i społecznym. 

W obliczu zła i barbarzyństwa, jakie były w przeszłości udziałem Ocalałych i ich bliskich, pamięć o Auschwitz wzywa współczesnych do nieustannego dążenia do sprawiedliwości i poszanowania godności drugiego człowieka oraz w imię tych wartości budowania pokojowej przyszłości kolejnych pokoleń.