GŁÓWNE PROBLEMY TEOLOGICZNE
W DIALOGU ŻYDOWSKO-CHRZEŚCIJAŃSKIM

Dokumentacja grupy roboczej "Żydzi i Chrześcijanie" przy Komitecie Centralnym Katolików Niemieckich zatwierdzona i do druku oddana przez prezydum ZdK dnia 24.04.1979 r. Wydanie Głównego Zarządu Komitetu Centralnego Katolików Niemieckich. Hochkreuzallee 246,5300 Bonn 2, tel.0228 31 60 56, telex 172 283 zdk d, teletex 228 37 48, telefax 0228- 38 44 01

Przedstawiona poniżej dokumentacja posiada charakter teologiczny. Opracowana została przez grupę roboczą "Żydzi i Chrześcijanie" przy Komitecie Centralnym Katolików Niemieckich i stanowi milowy krok w procesie dialogu żydowsko-chrześcijańskiego. Dokumentacja ta odzwierciedla przebieg rozmów obu stron, żydowskiej i chrześcijańskiej, rozmów, w których obie strony czerpały ze źródeł podstawowych i istotnych. Podczas rozmów uświadomiono sobie, że korzenie, z których wyrosła i ukształtowała się tożsamość partnerów dyskusji oraz refleksja nad tymi sprawami muszą koniecznie zostać podkreślone i szczególnie uwydatnione. W toczącym się dialogu podjęcie tego tematu jest sprawą nieodzowną.  

W dokumentacji znalazły odzwierciedlenie treści rozmów i sposób ich prowadzenia. Poruszono nie tylko sprawy peryferyjne, ale dotknięto spraw dla obu stron ważnych. Wyszliśmy poza granice takich tematów jak przypomnienie ogromu win, narosłych szczególnie w ostatnich dziesięcioleciach wspólnej historii i ciążących nadal i stanowiących przeszkodę w rozwoju normalnych stosunków międzyludz­kich. W naszych rozważaniach dotarliśmy do wspólnych źródeł naszej wiary i wspólnego dziedzictwa kształtowanego przez tysiąclecia. Wskazaliśmy na zbieżność zadań ważnych dla przyszłości, przy czym różnice w motywacji partnerów i różnice w wierze nie były przedmiotem refleksji. Współczesny judaizm, jak i współczesne chrześcijaństwo łączą wspólne więzy posiadające swe źródło w wierze, choć istotna treść wiary wyznawanej przez obie strony jest różna. I właśnie w tych rozmowach, w tym dialogu udało się uczestnikom obu stron jednocześnie rozpoznać i wyartykułować to, co dla strony żydowskiej jak i chrześcijańskiej jest istotne i stanowi o ich tożsamości. Przekonaliśmy się, że rozmowy strony żydowskiej z chrześcijańską mimo istniejących i jeszcze niewypowiedzianych różnic, o których należy także rozmawiać z całą otwartością, bez uników i rozmywania treści, są nieodzowne i nie dadzą się niczym zastąpić. Rozmowy służą umacnianiu tożsamości, którą należy bezspornie respektować u wszystkich partnerów. Następnym krokiem i zadaniem jest przetransponowanie tej myśli poza ograniczony krąg osób zainteresowanych i wprowadzenie do powszechnej praktyki wierzących, do centralnych ludzkich spraw tego świata. Przedstawiona tu dokumentacja czyni więc w tej sprawie pierwszy krok.

Aachen, dn. 24.04.1979

Biskup Klaus Hemmerle
asystent kościelny przy Komitecie Centralnym Katolików Niemieckich

GŁÓWNE PROBLEMY TEOLOGICZNE W DIALOGU CHRZEŚCIJAŃSKO – ŻYDOWSKIM

I W poszukiwaniu dialogu

1.                  Żydów i chrześcijan łączą wspólne, ścisłe więzy oraz wspólne źródła nadziei: Bóg Izraela, obdarowujący ludzkość darem Łaski. Łączy ich także wspólne oczekiwanie na wypełnienie się nadziei i przyjście panowania Bożego.

Żydzi i chrześcijanie, za przyczyną tego, co zesłał im Bóg, i za sprawą wspólnej egzystencji na tym świecie, zostali wezwani do dawania wspólnie świadectwa. Żydzi i chrześcijanie wierzą, że nie tylko ich wezwał ożywiający Bóg, ale wezwał wszystkie narody, do szukania w Jeruzalem Życia, Domu i Pokoju (por.Iz. 2,1-5; Iz. 60). 

A wtedy, gdy wyruszą w drogę do Jeruzalem, miasta wiernego i sprawiedliwego (Iz.1,26) zrozumieją zadany im obowiązek opowiedzenia wszystkim ludom o wyzwalającej mocy przymierza z Bogiem, który pragnie obdarowywać Życiem, Nadzieją i Przyszłością (por. Jr. 29,11). Wezwanie Boże wprzęgnie ich do wspólnej służby kształtowania świata, uczyni ich zwiastunami nadziei dla tych, którzy jej nie posiadają. To wezwanie jest zarazem sądem Bożym, uwalniającym od trwania w lęku i zwracającym ich wzrok ku innym niż jedynie ziemskim sprawom. Idąc za tym wezwaniem, powinni stawać się rzetelnymi i odważnymi rzeczni­kami sprawiedliwości Bożej i orędownikami Jego miłosierdzia.

2.                  Podstawą nieprzemijającego obowiązku prowadzenia chrześcijańsko - żydowskiego dialogu jest przekonanie, że wszyscy objęci są wspólną, jedną troską i działaniem Boga Izraela, a bolesne doświadczenia najnowszej historii uświadamiają jak ważne jest obecnie pogłębienie i intensyfikacja wzajemnych rozmów.

1900-letnia historia żydowsko - chrześcijańskich stosunków dokumentuje dzieje raz dokonanego podziału oraz jego zgubne i tragiczne skutki. Pamiętać trzeba, że szczytowym punktem podziału są okrutne wydarzenia zagłady oświęcimskiej, pozostające w ścisłym związku z całymi dziejami tego rozłamu. Zagłada oświęcimska, zamiar całkowitego wyniszczenia narodu żydowskiego przez dyktaturę hitlerowską jest kulminacją tego faktu.

Żydzi i chrześcijanie zawdzięczają swe istnienie Objawie­niu Boga Izraela. Wzajemne zainteresowanie judaiz­mu i chrześcijaństwa, mając charakter duchowy, budzi się i stale wzrasta. Tym samym, staje się wyrazem wyznawania tego samego Objawienia. Zainteresowanie to jest więc samo przez się, aktem chwały Boga.

Przetrwanie ludzkości, a do tego w warunkach godnych człowie­ka, jest obecnie wystawione na ciężką próbę. Dlatego tak nieodzowne jest dawanie świadectwa, wspólnego świadectwa wyznawców judaizmu i chrześcijaństwa. A znakiem tego świadectwa może być torowanie konkretnych szlaków w drodze do sprawie­dliwości i do Zbawienia.